VLADİMİR ZELENSKİY (41 YAŞINDA, KOMEDYEN)
Kimdir?
Krivoy Rog kentinde dünyaya geldi. Hukuk fakültesi mezunu. Ortaokul yıllarında komedyenliğe başladı. Kurduğu “95-y Kvartal” komedi grubuyla zamanla ülkenin en ünlü ekran yüzlerinden biri oldu. “Halkın Hizmetkarı” adlı televizyon dizisinde, Devlet Başkanı seçilen bir öğretmeni canlandırdı. Zelenskiy’nin yapımcısı olduğu “95-y Kvartal” komedi programı milyonları ekranlara kilitliyor. Zelenskiy, adaylığının arkasında ünlü oligark İgor Kolomoyskiy’nin olduğu iddiasını reddediyor.
Ne vadediyor?
Seçilirse sadece tek bir dönem başkanlık yapacağını söylüyor. Halka daha fazla söz tanıma, önemli kararlar için referanduma gitme sözü veriyor.
Vaatlerinden bazıları:
-Her iş adamı gelirlerinin yüzde 5’ini legalleştirebilecek.
-Devletin doğal ürünlerin satışından sağlayacağı gelirlerden tüm çocukların hesabına para aktarılacak.
-Ukrayna, dünyanın ekolojik ürün süpermarketi olacak.
Rusya ile ilgili ne diyor?
“Rusya’yla doğrudan diyalog kurulmalı. Donbass krizi savaşsız çözülmeli.”
Avantajları neler?
-Siyasettte “yeni yüz” olması
-“Halkın Hizmetkarı” dizisinde adil bir başkanı canlandırması
-Komedyenliğini kullanarak, sıradışı seçim kampanyası yürütmesi
Dezavantajları neler?
-Siyasi deneyimi olmaması
-Ünlü milyarder İgor Kolomoyskiy ile bağlantılı olduğu şüphesi
-Rusya’da şirketleri olduğu yolunda çıkan haberler
PETRO POROŞENKO (53 YAŞINDA, DEVLET BAŞKANI)
Kimdir?
Ukrayna’nın en zengin kişilerinden biri. Devlet Güvenlik Konseyi Sekreterliği, Dışişleri ve Ekonomi Bakanlığı yaptı. 2014 yılındaki kanlı çatışmaların ardından Devlet Başkanı seçildi. Seçim kampanyasında Rusya karşıtı sert söylemleri öne çıkıyor. Sloganı: “Ordu, dil, inanç.” Rusya bağlantılı yolsuzluk iddiaları nedeniyle seçim öncesi bazı radikal kesimlerin hedefinde.
Ne vadediyor?
-2023 yılında AB ve NATO üyeliği başvurusu
-“Yalnızca Ukrayna’yı değil, tüm Avrupa uygarlığını Rusya’nın saldırganlığından korumak”
-Tarım, IT, sanayi, ulaşım ve turizm sektörlerini ekonominin stratejik önceliği yapmak
-Ukrayna’yı “Avrupalılaştırmak”
Rusya ile ilgili ne diyor?
“Putin şunu çok iyi anlıyor ki, Ukrayna’yı kaybetmesi, imparatorluğunu canlandırarak Rusya’yı yeniden süper güç yapma planlarının çökmesi anlamına geliyor.”
Avantajları neler?
-Valileri ve büyük kentlerin belediye başkanlarını desteklemesi
-“Vatansever” imajı, “Putin düşmanlığı”, “orduyu ayağa kaldırması”
-Ukrayna vatandaşları için AB ile vizesiz seyahat hakkı elde etmesi, Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin Rusya’dan bağımsızlığını sağlaması
Dezavantajları neler?
-Başkanlığı döneminde zorunlu harcamalara yapılan ciddi zamlar, halkın hayal kırıklığı
-Yolsuzlukların üzerine gitmemekle suçlanması, yakın çevresinin adının yolsuzluklara karışması
-Ülkenin doğusundaki savaşı sonlandıramadığı yönündeki eleştiriler
YULİYA TİMOŞENKO (58 YAŞINDA, MİLLETVEKİLİ)
Kimdir?
Eski Başbakan. 2004’teki Batı destekli “turuncu devrim”in liderlerinden. Rusya’dan doğal gaz alımında yolsuzluk yaptığı iddiası nedeniyle lakabı “gaz prensesi”. Siyasi nedenlerle iki kere hapse girdi. Tüm devlet başkanlarına karşı muhalefet yaptı.
Ne vadediyor?
-“Rusya, Ukrayna’yı uğrattığı zararı karşılayacak”
-Halk, arzu ettiği zaman referandumla iktidarı değiştirebilecek
-“Seçilmemden iki hafta sonra doğal gaz yarı yarıya ucuzlayacak”
-Beş yıl içinde maaşlar Polonya’daki seviyeye çıkacak
-İpotek kredisi faizleri yüzde 3’ü geçmeyecek
-Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrası halkın kaybettiği banka mevduatları geri verilecek
Rusya ile ilgili ne diyor?
“Kremlin, Ukrayna’da kaos yaratmak, yolsuzlukların ve yoksulluğun artmasını istiyor. Bugünkü iktidar bunların olması için her şeyi yapıyor. Bugünkü iktidar, Kremlin’in maşası ve Moskova’nın hizmetkarı.”
Avantajları neler?
-Yıllardır desteğini aldığı seçmen tabanı
-Siyasi deneyimi
Dezavantajları neler?
-“Eski kuşak” siyasilerle arasındaki ittifak
-2009 yılında Putin ile yaptığı doğal gaz anlaşması nedeniyle hakkındaki suçlamalar
-Popülist olduğu eleştirileri
YURİY BOYKO (60 YAŞINDA, MİLLETVEKİLİ)
Kimdir?
Devrik lider Viktor Yanukoviç döneminde Yakıt ve Enerji Bakanlığı ile Başbakan Yardımcılığı yaptı. Rusya yanlısı Bölgeler Partisi’nin önde gelenlerindendi. Bugün bu partinin devamı olan Muhalefet Bloğu’nun lideri. Birkaç gün önce Moskova’ya giderek Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev ile görüştü.
Ne vadediyor?
-Donbass krizinin çözümü için tüm taraflarla diyalog kurulacak, barışçıl yol izlenecek
-Rus sosyal paylaşım sitelerine erişim yasağı kaldırılacak
-Tüm bölgelerin kalkınması sağlanacak
-Emeklilik ve sağlık reformları iptal edilecek
-10 yıllık zorunlu eğitime geri dönülecek
-Ana dilde eğitim hakkı sağlanacak
Rusya ile ilgili ne diyor?
“Bizde ‘Rusya parmağı’ aramaları anlaşılır. Ama Nikolayev ve Herson’da buzağıların doğum oranlarının düşmesini de yakında Rusya’ya bağlayacaklar.”
Avantajları neler?
-Bugünkü iktidardan memnun olmayan seçmenlere hitap ediyor
-Rusya ile ilişkileri yeniden kurmayı vadediyor
-“Güçlü iş bitirici” imajı
Dezavantajları neler?
-Rusya yanlısı diğer adayların oylarını bölmesi. Ünlü oligark Rinat Ahmetov’un desteklediği Aleksandr Vilkul bu kişilerin başında geliyor.
-Adının yolsuzluklara karışması
-Eski iktidarla özdeşleşmesi
ANATOLİY GRİTSENKO (61 YAŞINDA, SİYASETÇİ)
Kimdir?
Eski asker. ABD’de eğitim aldı. Ukrayna’nın en büyük analiz kuruluşlarından birini yönetti. Yuşçenko’nun Devlet Başkanlığı döneminde Savunma Bakanlığı yaptı, NATO ile yakın ilişkiler geliştirdi. Bugün Sivil Duruş (Gromadyanska Pozitsiya) adlı partinin lideri.
Ne vadediyor?
-Donbass bölgesi, hiçbir özerklik tanınmadan Ukrayna’ya dönecek.
-Bürokratların sayısı azaltılacak, ama maaşları artırılacak
-Bürokratlar yalan makinesinden geçirilecek
-İlaç fiyatları yarı yarıya ucuzlayacak
-Gençlere istihdam sağlanacak
Rusya ile ilgili ne diyor?
“Dünyadaki en büyük tehdit, en büyük istikrarsızlık faktörü, Rusya Federasyonu’dur.”
Avantajları neler?
-Son yıllarda iktidardan uzak oluşu
-Andrey Sadovıy, Dmitriy Gnap gibi diğer muhaliflerin adaylıktan çekilmesi
-“Gerçek asker” imajı
Dezavantajları neler?
-Savunma Bakanlığı döneminde yolsuzluk yaptığı iddiası
-Aynı tabana hitap eden çok fazla aday olması
ANKETLER NE DİYOR?
Farklı kamuoyu araştırmaları şirketlerinin anketlerinde, Zelenskiy’nin muhtemel oy oranı yüzde 25-32 arasında değişiyor.
Anketlere göre Poroşenko’nun halk desteği yüzde 15-17, Timoşenko’nun yüzde 12-17, Boyko’nun yüzde 10, Gritsenko’nun yüzde 6-11 civarında.
Hiçbir aday ilk turda yüzde 50 oy alamazsa, en fazla oyu alan iki aday 21 Nisan’da seçimlerin ikinci turunda yarışacak.
26.3.2019
