Hukukçu Evren Damyan: “Ukrayna’da ücretsiz izin dayatması yasal değil”

Ukrayna’da koronavirüs salgını sebebiyle işten çıkarılanlar haklarını aramak için hangi hukuki yollara başvurabilirler? Salgın hukuk bürolarının, mahkemelerin işleyişini nasıl etkiledi? Hukukçu Evren Damyan, Bahadır Vanlı’nın sorularını yanıtladı.

Bu haber 12 Mayıs 2020 - 10:15 'de eklendi ve kez görüntülendi.

Ukrayna’da koronavirüs salgını Adalet Bakanlığı’na bağlı kurumların, hukuk bürolarının ve mahkemelerin işleyişini nasıl etkiledi?

Maalesef Covid-19 virüsünün yayılımı küresel bir salgına dönüştü. Ukrayna’da bizlerin ve meslektaşlarımızın halihazırda devam eden müvekkillerinin dava takiplerinin, duruşmalarının birçoğu ertelendi. Ülkede korona virüsünün yayılmasını önlemeye yönelik bir dizi tedbir kararı alındı. Bu önlemler arasında, bir kısım haricindeki kamu ve özel sektör çalışanlarının belli bir tarihe kadar idari izinli sayılması da bulunmaktadır. Bu nedenle takip ettiğimiz birçok dava süreci durduruldu veya ertelenedi.

Ukrayna’da Covid-19 salgını sebebiyle işten çıkarılan çalışanlar haklarını aramak için hangi hukuki yollara başvurabilirler?

Öncelikle ücretsiz izin dayatması yasal değildir, işveren ile işçi arasında karşılıklı onay gerektiren bir durum söz konusudur. Yasaların işçiden yana olduğunu söylemem daha doğru olur diye düşünüyorum.

Bu durumun işçi ve işverenin karşılıklı anlaşması yoluyla gerçekleşmesi gerekiyor. Yani bir işçi ücretsiz izne çıkmak istemediği halde işveren tarafından buna zorlanıyorsa hukuk yoluna başvurabilir. Koronavirüs sebebiyle iş akdinin feshi haklı sebep teşkil etmez. Çünkü bu zorunlu bir sebeptir, işçiden kaynaklanan bir sebep değildir. Dolayısıyla işçi koronavirüs sebebiyle iş akdi feshedildiyse iş mahkemesine gidebilir ve haklarını isteyebilir. İşverenin iş faaliyetleri durduysa ve işçisini ücretsiz izne çıkarmak zorunda kaldıysa da bunun karşılıklı onay ile olması zorunludur.

Bu süreçte işçinin yıllık izinlerinden zorla düşürülmesinin de hukukta yeri yoktur. Bu konuda da yine işveren ile işçinin karşılıklı anlaşma yoluna gitmeleri gerekmekterdir.

Siz hukuk bürosu olarak salgın sonrası nasıl bir hareket planı çizdiniz?

Hükümetin geçen günlerde yapılan olağanüstü toplantısında alınan karara göre daha önce 11 Mayıs olarak belirtilen karantina bitiş tarihi, üçüncü defa uzatılarak 22 Mayıs’a ötelendi. Bakanlar Kurulu bir karar daha alarak, 11 Mayıs’tan sonra karantina tedbirlerini gevşeteceğini belirtmişti. İş dünyasında hukukçular ve noterlerin açılmasına izin verildi. Bu süreçte müvekkillerimiz ve ofis çalışanlarımızla evlerden internet üzerinden görüntülü toplantılarla görüşmelerde bulunduk.

Koronavirüs krizinde hayata geçirdiğimiz veya daha sık uygulamaya başladığımız bir fiilse işe gitmeyip evden çalışmak, yani “home office” düzenine geçmek. Genelde ofis arkadaşlarımız ile internet üzerinden görüntülü konuşarak bu süreci yönetmeye çalıştık. Müvekkillerimizin dava sürecinin ertelenmesi ve davaların takibi gibi konuları bu şekilde istişare ettik. Hukuk danışmanlığı yaptığımız kurumsal firmalarımızın yetkileri ile aynı şekilde internet üzerinden iletişim kurarak süreci izledik.

Bu süreçte sosyal medya dahil teknolojinin tüm imkanlarından faydalanıyorum. Hangi sektörde, hangi kurumda ve hangi alanda bulunursak bulunalım, haberleşme hepimizin hayatını etkiliyor, vazgeçilmez bir işlevi yerine getiriyor. Biz hukukçular özellikle Ukrayna’daki şirketlerin ve davaların dosya takiplerinin yapıldığı web sitelerini takip ediyoruz.

Ukrayna’da görülmekte olan davaların seyri nasıl oldu? Adalet Bakanlığı’nın bu konuya yaklaşımını anlatır mısınız?

Bahsettiğim gibi acil oalnlar dışındaki davalar ileri tarihlere ertelendi. Adalet Bakanlığı hapishanelerde koronavirüs hastalığını önlemek için bir dizi önemli adımlar attı. Ceza infaz kurumları ile mahkum ve tutukluların tutuklu merkezleri arasındaki hareketi durduruldu. Kişilerin mahkeme duruşmalarına katılımı açısından mümkün olduğunca video konferansına geçildi. Cezaevlerinde belli sürelerde akraba ziyaretleri yasaklandı.

Adliyelerde ya da hukuk bürolarında işten çıkarılanlar oldu mu?

Aslında biz ve birçok hukuk bürosu personellerini işten çıkarmadı. Bu süreçte evde kalmalarını söyleyip internet üzerinden istişare yapıldı. Ama neredeyse hiçbir avukat işinden olmadı.

Salgın sonrasına dair beklentileriniz neler?

COVID-19 salgınının, toplum ve gündelik yaşam üzerinde halihazırda büyük etkileri oldu. Büyük çoğunluğumuz elbette bunların geçici bir dönem olmasını umut ediyoru. Ofislerin kapatılması, tedarik zinciri problemleri ve toplumsal yaşamın muhteşem bir hızla yavaşlaması… Açıkcası, bugünlerde hayatın her alanında, bilim ve teknolojideki büyük ilerlemelere ve küresel sağlık krizinden kaynaklanan büyük ve hızlı bir değişime tanıklık ediyoruz. Ancak bu değişimin nereye varacağına ilişkin hiçbir fikrim yok.

Evren Damyan kimdir?

Ukrayna Uluslararası Personel Yönetimi Akademisi (MAUP) Hukuk Fakültesi ve Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olan Evren Damyan, MAUP’ta yolsuzluk ve rüşvetle mücadele alanında yüksek lisansını tamamladı. Damyan, Kiev’de meslek hayatını sürdürüyor.

12.5.2020

HABER HAKKINDA GÖRÜŞ BELİRT

Yorum Yok

Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.